Sıkça Sorulan Sorulara Açık Cevaplar
Varoluş Amacını Sorgulayan Tüm Şirketleri Kutlarız.
Geçen yüzyılın ünlü ekonomistlerinden Milton Friedman şirketlerin tek görevinin kâr etmek olduğunu ve sadece iş ve çalışma ortaklarına karşı sorumlu olduklarını savunmuştu. Ancak bu anlayış bizi dokuz gezegensel sınırın altısının aşıldığı, dünya nüfusunun yarısının günlük 1-8 dolarlık aralığındaki bir hane geliriyle ağır sefalete mahkum edildiği, yılda kırkbin türü imha ettiğimiz bir altıncı yok oluşun arifesine getirdi. Stephen Hawking'e göre insanlık dünyadaki son yüzyılını yaşıyor olabilir. Şayet Amerikan kapitalizmi çok başarılı ve yeterli bir çözüm sunuyorsa o halde dünyamız şu an neden bu halde?
Şirketler kurucusuna ve paydaşlarına gelir yaratan, müşterilerine ürünler ve hizmetler sunan bir varlık olmanın ötesinde bir anlayışı, felsefeyi üzerinde taşıyan, dünyayı iyileştirme misyonu ile çalışan kollektif yapılara dönüşmelidir. Her şirket sosyal meselelerle içtenlikle mücadele eden bir kaleye dönüşmedikçe, katlanan nüfus ve azınlığın elinde öbeklenen devasa güç sebebiyle derinleşen sosyal meseleleri çözebilmemiz pek gerçekçi gözükmüyor.
PurposePact sayesinde;
Çalışanlar kurum içerisindeki gelir adaletini gördüklerinde aralarındaki işbirliği güçlenecek, kuruma olan bağlılıkları ve motivasyonları artacak, işten çıkış oranlarınız azalacak,
Ekibinizin, müşterilerinizin, tedarikçilerinizin, iş ortaklarınızın ve uluslararası toplumun şirketinizin amaçlarına yönelik samimiyetine olan inancı artacak ve zamanla birbirine kenetlenip şirketiniz için beklenenden fazlasını yapmaya motive olacak,
Kurucularınız kendi hayat amaçlarına ilişkin bir sosyal mesele ile içtenlikle mücadele edebilecek, kahramanlaşacak, kendilerini gerçekleştirme fırsatını yakalayacak, kendilerinden sonraya da insanlığa kıymetli bir manevi miras bırakacak,
Kurumunuz zaman içinde sektöründe örnek gösterilecek, model alınacak ve özellikle gençler tarafından içtenlikle takdir edilecek,
Tüm kaynaklar amaca yönelik faaliyetlere yönlendirildiği için şirketinizin etkinlik, verimlilik ve yenilik endeksleri artacak,
Harcamalarınız düşeceğiz için şirketinizin finansal değeri yükselecek, etkisi artacak,
Müşterilerinizin sizin ürün ve hizmetlerinizi seçme motivasyonu artacak, fiyatlardaki ufak değişiklikler karşısında müşterilerinizin sizi terk etme oranı düşecek ve müşteri sadakatiniz artacak,
Kurumunuz zamanla zihinlerde "kahraman bir marka" algısı oluşturarak fark yaratacak ve öne geçecek.
ESG standartları, BM Global Compact, IFRS Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu, People&Planet, B Corp, WFTO, TÜV ya da UK Veritas gibi kurumların sosyal faydaya yönlendiren modelleri ilham verici ancak tek başlarına maalesef ki yeterli değiller. İşbu protokoller esasen kurumların faaliyetlerinin çevreye zarar vermemesini ve kurumların çevrelerine karşı duyarlı olmalarını destekliyorlar. Ancak bu protokollerin hiçbiri bir şirketin tüm kaynaklarını topyekün şekilde belirli bir amaca odaklamaya davet etmiyor.
Bu gibi yapılardan aldığınız/alacağınız belgeler sizin faaliyetlerinizi çevreye zarar vermeden ve çevreyi de gözeterek icra ettiğinizi kanıtlayabilir. Ancak PurposePact çevreye zarar vermemenin ya da çevreyi gözetmenin ötesinde şirketleri özünde sosyal problemlerle birlik bilinci içerisinde mücadele eden birer kaleye dönüştürmeyi hedefler.
Yine bu platformların hiçbirisi yatırımcı, yönetici ve kurucuların gelirleri konusunda cesur bir düzenleme teklif etmezler. Oysa Gandhi'nin de söylediği gibi hepimiz görmek istediğimiz değişimin kendisi olmalıyız. Örnek olarak yönetmeliyiz. Yöneticisinin, yatırımcısının ve kurucusunun para değil amaç odaklı olduğunu ispat edemediği bir kurumun bunu paydaşlarından beklemesi yersizdir.
PPact, kurumları merkezlerine sosyal mücadeleyi alan bir manifesto yazarak, ürettikleri ürünler ve hizmetler nazarında, faydayı maksimize ederek tüm paydaşları ile birlikte bu mücadeleyi samimiyetle vermeye davet eder.
Ödenen maaşlar arasında uçurumlar varsa ve/veya yapılan ödemelerin gerekçesi net değilse açar.
Günümüzde her ülkede sağlıklı bir yaşam sürdürebilmek adına ihtiyaç duyulan tutar aşağı yukarı bellidir. Bu konuda ilgili ülkedeki yoksulluk sınırı ve asgari ücret gibi temel referans değerler dikkate alınarak bir tespite gidilebilir. Kurum tarafından ödenen maaşlar bu ortalamaların çok çok üzerinde ya da çok çok altında kalırsa bu durum çalışanlarınızı düşündürebilir. Özellikle yöneticilerinize astronomik ücretler ödemeniz hem müşterilerinizi hem de diğer çalışanlarınızı sahiplendiğiniz manifestodaki samimiyetiniz hususunda şüpheye düşürür. Önceliğin tanımlanmış olan amaç mı yoksa yüksek gelir mi olduğu anlaşılamaz. Bu durum kurum paydaşları arasındaki birlik ve beraberlik duygularını yaralar, odağı bozar. Birbirinden maaşlarını gizleyen insanlar arasında samimi bir birlik ve beraberlikten söz etmek mümkün olmaz.
PurposePact sayesinde herkesle orantılı ve makul şartlar altında çalıştığını fark eden ekibiniz içerisindeki tartışmalar ve soru işaretleri yerini işbirliğine bırakır. İnsanlar kurumunuzun manifestosuna yürekten adandığı için sizinle çalışmak istemeli, astronomik maaşlar teklif ettiğiniz için değil. Ayrıca çok yüksek maaşların yüksek motivasyonu getirmediğine ve hatta kurumun amaç ve değerlerinin yıpranmasına yol açtığına ilişkin çok sayıda bilimsel araştırma da mevcuttur.
Kurumunuzun bir birlik bilinci yaratarak en alttan en üste kadar tüm çalışanlarını ortak bir amaca adayabilmesi, devletlerde ve ordularda olduğu gibi maaş farklarının makul olmasına bağlıdır. Maaş açıklığının çok geniş olduğu kurumlarda çalışanlar amaca değil zengin olmaya odaklanacaklarından amaca yönelik tam bir odaklanma da gerçekleşemez. Bir üst düzey yöneticinin çalışananın 200 katı oranında gelir elde ettiği hiçbir kurumda manifestonun ve değerlerin öncelik alındığı söylenemez.
Dünyanın en uzun süreyle, yüzbinlerce insanın işbirliği içerisinde çalışarak devletler ve devasa ekonomiler inşa ettiği en güçlü ordularında en alt ve en üst rütbedeki asker arasındaki gelir ve imkan farkı maksimum yedi kattır. Bu açıklığın işbirliğini yıpratmadığının ve güçlendirdiğinin en net ispatı ordulardır. Bir kurum da bu güvenli aralık içerisinde kalarak amacı öncelikleyebilir. Her kurum tüm kaynakları ile kendini belirlemiş olduğu sosyal amaca odaklı bir orduya dönüştürebilir.
Kurumunuz sosyal adaleti gözetecek bir kaleye dönüşecek ve ekibiyle birlikte topyekün bir toplumsal mücadeleye adanacaksa bulunduğu toplumun gerçeklerinden de kopmamalıdır. Kurumunuz servet yaratmanın ve zengin olmanın dışında bir amacının var olduğuna tüm paydaşlarını ikna etmelidir. Kamuoyu kurumunuzun amacı konusundaki önceliği, hassasiyeti ve samimiyetinden ancak bu şekilde emin olabilir.
Ayrıca astronomik maaşlar teklif etmediğinizde amacınıza yürekten adanmış olanları seçmeniz de kolaylaşır. Size gerçekten inananlarla çalışırsınız. Çalışanlarınızı bir arada tutanın zengin olma dürtüsü değil amaca ve değerlere olan bağlılık olduğundan emin olursunuz. Böyle bir ekip yeri geldiğinde zor zamanlarda da şirketinizde kalarak mücadeleyi sürdürecek ve daha yüksek ücretler karşılığında ayrılma ihtimalleri daha düşük olacaktır.
Dünyanın en uzun süreyle, yüzbinlerce insanın işbirliği içerisinde çalışarak devletler ve devasa ekonomiler inşa ettiği en güçlü ordularının en üst düzey askerleri o ülkenin asgari ücretinin prim/bonus ve görev tazminatları dahil maksimum 15 katı oranında bir gelir elde ederler. Böylece ordular paydaşı olan toplumlardan kopmaz ve gerektiğinde onların da gönüllü olarak desteğini alabilirler. Halklar ordularına bu sebeple sahip çıkarlar.
Müşterilerinizin ve daha geniş bağlamda kamunun da size ve kurumunuza içtenlikle sahip çıkmasını istiyorsanız, dağıttığınız gelir ile vatandaşların geliri arasında uçurum yaratmamalısınız. Buradan hareketle PPACT'te de en üst gelir için asgari ücretin 20 katı oranında bir üst sınır belirlenmiştir.
Evet. Şirket politikalarınız doğrultusunda ultra lükse yönelik olmadığı müddetçe çalışanlarınıza ve yöneticilerinize özel imtiyaz ve haklar tanıyabilirsiniz. Onların sağlıklarına, eğitimlerine ve yaşamlarına katkıda bulunacak adımlar atabilir, fonlar oluşturabilir, hatta çalışanların ailelerinin refahını artırıcı tedbirler dahi alabilirsiniz. Ancak bu adımların tüm yönetici ve çalışanlar nazarında kapsayıcı ve makul olması gerekir. Söz gelimi yöneticinizin onbinlerce dolar yerine yüzbinlerce dolar değerindeki bir makam aracını tercih etmesi ya da first class uçması türünden dikkat çekici bir takım harcamalar, çalışanlar bakımından kapsayıcı olmayan türdeki destekler kurumun paydaşları arasındaki ortak mücadele kültürünü yaralayabilir ve PPACT test skorunuzu düşürebilir.
First class uçuşların, şirkete ödettirilen lüks yemeklerin ve lüks gezilerin ya da süper lüks makam araçlarının amacımızla bir ilişkisi yok ve olmamalı.
Üst yönetim şirketin birlik bilinci içerisinde elde ettiği kaynakları bu şekilde tüketirse çalışanlar ve paydaşlar da kendi konfor alanlarına odaklanırlar. Bu da amaca olan adanmışlığı kırar.
Kurumunuza her yıl anonim olarak uygulanan "PPACT" testi ile başta çalışanlarınız olmak üzere tüm paydaşlarınıza üst yönetiminizin konfora olan yatkınlığı hususunda sorular sorulur. Böylece yönetiminizin konfor odağı paydaşlarınız tarafından da düzenli olarak denetlenmiş olur.
PurposePact imzacısı olduğunuzda her yıl tüm çalışanlarınıza ve paydaşlarınıza anonim bir test yapılarak sonuçlar yönetiminize ve kamuoyuna raporlanır. Bu testteki sorularla paydaşlarınızın kurumunuza olan güveni ve inancı, yapılan harcamaların amaçla olan ilişkisi ve şirket yönetimine duygulan güven detaylıca sorgulanır.
Ayrıca kurumunuzun amacı doğrultusunda paydaşları ile birlikte gerçekleştiği gönüllü projeler ve aktiviteler değerlenlendirilir.
Böylece kurum içerisindeki birlik bilincinin ne seviyede olduğu, kurumun seferberlik gücü ve amaç odaklılığı gibi parametreler detaylıca irdelenir.
PPACT skorunuzun imza tarihinizinden itibaren en geç üç yıl içerisinde %80'e ulaşması beklenir.
Hayır. Bağımsız denetim firmaları tarafından yürütülen standart denetim ve tam tasdik gibi protokoller sizin sadece ilgili ülkenin mali yasalarına ve sosyal güvenlik kurallarına uygun çalıştığınızı kanıtlar.
PurposePact kapsamına girebilmeniz için ise yetkili bir bağımsız denetim firmasının sizin PPACT kriterlerine uyduğunuzu gösterir bir "Güven Raporu" tanzim etmesi gerekir. İmza aşamasında size birlikte çalıştığımız yetkili kurumlar üzerinden bir yönlendirme yapılacaktır.
PurposePact hareketine katılabilmeniz için bağımsız denetim firmasından almanız gereken güven raporunda;
1.) Web sitenizde ilan etmiş olduğunuz maaş/prim skalasını uyguladığınız,
2.) Kar payı dağıtmadığınız,
3.) En alt çalışan ve en üst yönetici arasındaki gelir farkının yedi katı aşmadığı,
4.) Üst düzey yöneticinin gelirinin asgari ücretin 15 katını aşmadığı,
5.) Şayet pasif kurucu/kurucular varsa onlara verilen ödemenin asgari ücretin 5 katını aşmadığı,
6.) Şirketin PPACT testine ilişkin skoru yer almalıdır.
İşbu rapor her yıl yeniden alınarak kurumun web sitesinde manifestosunun ve maaş/prim tablolarının yer aldığı sayfadan kamuya ilan edilmelidir.
PurposePact özünde kar amacı güden şirketlerin sosyal faydayı merkezine alması için geliştirilmiş bir pakttır. Bu bağlamda esasen kapitalist anlayışı sosyalist bir yaklaşımla harmanlamaya çalışır.
Bu sebeple imzacıları sadece şirketler olabilir. STK, NGO, kamu kurumu ya vakıf gibi halihazırda kar amacı gütmeyen kuruluşlar PurposePact standardizasyonunun dışında kalmaktadır. Ancak bu kurumlara bağlı iktisadi işletmeler de PurposePact imzacısı olabilirler.
PurposePact ilk olarak Open Account Pact (Açık Hesap Paktı) ismiyle Sarpaş Danışmanlık A.Ş. tarafından 2022 yılında başlatıldı. Sistem ilk kez Berke Sarpaş tarafından kaleme alınmış ve Alfa Yayınevi tarafından Mayıs 2022 itibariyle yayımlanmış ''Girişim Savaşçılığı Perspektifi: Yeni Düzende Girişimcilik ve Markalaşma" kitabında tariflendi. 2023 yılında önemli geliştirmelere tabi tutulan model, 2024 itibariyle yeni adıyla kurumlar nezdinde duyurulmaya başlandı.